Giảm thuế Giá trị gia tăng: Quyết định vì lợi ích của người dân

(SPL)- Vừa qua, ngày 11/01/2022, Quốc hội chính thức thông qua những nội dung quan trọng tại Nghị quyết về chính sách tài khóa, tiền tệ để hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, trong đó có việc đồng ý giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng trong năm 2022. Đây được xem là một nội dung quan trọng về chính sách tài khóa, tiền tệ giúp người dân được hưởng lợi.

Ảnh minh họa/ Internet

Quyết định ý nghĩa đáng được hoan nghênh

Thuế giá trị gia tăng là loại thuế gián thu, được cộng vào giá bán hàng hóa, dịch vụ và do người tiêu dùng trả khi sử dụng sản phẩm đó. Tuy nhiên người trực tiếp thực hiện nghĩa vụ đóng thuế với Nhà nước lại là đơn vị sản xuất, kinh doanh.

Ước tính, nguồn thu từ thuế VAT chiếm khoảng 28% tổng thu ngân sách cả nước hàng năm và là mức thu cao nhất trong các loại thuế, cao hơn thuế thu nhập doanh nghiệp và thu nhập cá nhân.

Thế nhưng, thời gian qua do tác động của đại dịch Covid-19, Chính phủ đã phải đối mặt với việc bị giảm thu và tăng chi. Đơn cử trong năm 2021, Chính phủ phải giảm, hoãn và miễn các loại thuế, phí với số tiền 144.000 tỉ đồng nhưng ngân sách chống dịch năm vừa qua là 74.000 tỉ đồng, vượt con số dự phòng ngân sách là 34.500 tỉ đồng. Vì thế, quyết định giảm 2% thuế suất VAT là một quyết định cần được cân nhắc rất kỹ.

Thực chất việc giảm thuế VAT là kích cầu, giảm cho người tiêu dùng, còn phía doanh nghiệp thì không được hưởng lợi trực tiếp. Nhưng nếu người tiêu dùng mua sắm nhiều hơn sẽ giúp doanh nghiệp tiêu thụ, bán hàng tốt hơn, kích thích sản xuất. Và mối quan hệ này cần được điều chỉnh phù hợp, tức là phải xem mặt hàng nào cần kích cầu chứ không phải tất cả các mặt hàng.

Do đó có một số mặt hàng hiện đang áp dụng thuế suất VAT 10% nhóm hàng hóa, dịch vụ sau: viễn thông, công nghệ thông tin, hoạt động tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản, sản xuất kim loại và sản xuất sản phẩm từ kim loại đúc sẵn, ngành khai khoáng (không kể khai thác than), sản xuất than cốc, dầu mỏ tinh chế, sản xuất hoá chất và sản phẩm hoá chất, các sản phẩm hàng hóa và dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.

Hơn nữa, các khoản chi ủng hộ, tài trợ của doanh nghiệp, tổ chức cho các hoạt động phòng, chống dịch COVID-19 tại Việt Nam sẽ được tính trừ cho kỳ tính thuế năm 2022.

Như vậy nếu đứng về phía lợi ích của người dân, nhất là những người tiêu dùng có thu nhập thấp, có thể nói giảm 2% thuế VAT là một quyết định quan trọng đáng được hoan nghênh trong thời điểm khó khăn của nền kinh tế do tác động của dịch Covid-19.

Cần lưu ý những gì để quyết định giảm thuế hiệu quả?

Giảm 2% thuế VAT sẽ duy trì trong bao lâu? (Ảnh: Internet)

Thuế VAT nếu xét khái quát có tác động rất lớn tới Chính phủ- doanh nghiệp- người dân. Việc đưa ra quyết định giảm 2% thuế VAT vào thời điểm này là một quyết định dũng cảm của Chính phủ; là việc bị ảnh hưởng của doanh nghiệp còn người dân có lợi ích được quan tâm. Làm sao để giải quyết được hài hòa nhằm làm cho quyết định này có hiệu quả cho các bên, từ đó nền kinh tế không bị ảnh hưởng?

Giảm 2% thuế VAT sẽ duy trì trong bao lâu? Tất nhiên sẽ duy trì trong năm 2022 theo nghị quyết của Quốc hội. Nhưng năm 2023 có áp dụng nữa không và có cần thiết phải duy trì hay không cũng cần phải tính đến. Điều này có tác động rất lớn tới Chính phủ và doanh nghiệp do hai chủ thể này đều phải dựa trên các kế hoạch dài hạn để duy trì phát triển.

Vậy người tiêu dùng họ cần những gì khi VAT được giảm? Thực chất khi có thuế VAT, tất cả người dân khi tiêu dùng đều phải đóng thuế và không trốn tránh được. Và ngành thuế phải có văn bản hướng dẫn kịp thời cho các doanh nghiệp để họ có thể áp dụng ngay quy định giảm thuế trên hóa đơn GTGT của họ, tránh việc nhiều doanh nghiệp lo ngại áp dụng sai hoặc phải thay đổi quy trình sản xuất, bán hàng phù hợp. Hệ quả là người tiêu dùng ít nhiều bị ảnh hưởng tới quyền lợi. Do đó cần có hướng dẫn cụ thể cho phía doanh nghiệp.

Một thực tế khác mà cộng đồng doanh nghiệp rất quan tâm hiện nay là các chính sách giảm thuế giúp phục hồi kinh tế, phục hồi sản xuất luôn đi liền với giảm thanh tra, kiểm tra về thuế. Cần giảm mạnh số cuộc thanh tra, kiểm tra về thuế, điều này sẽ giúp doanh nghiệp yên tâm đầu tư sản xuất.

Chính sách giảm thuế giá trị gia tăng (VAT) cũng được nhiều chính phủ sử dụng là công cụ kích thích tiêu dùng và giúp đỡ các hộ gia đình có thu nhập thấp. Trong khi đó hiện nay, Việt Nam đã tham gia 13 FTA có hiệu lực và đang đàm phán 03 FTA khác. Do vậy, các doanh nghiệp cần phải chú ý tới áp lực cạnh tranh hàng hóa có thể xảy ra không những ở thị trường các nước giảm thuế VAT mà còn ở ngay tại sân nhà Việt Nam./.