Chỉ trong một thời gian ngắn gần đây, một loạt các vụ xâm hại tình dục trẻ em được phát hiện ở Việt Nam khiến dư luận hết sức phẫn nộ. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến các vụ ấu dâm trẻ em ngày càng nhiều: Kiến thức của các em, sự quan tâm của gia đình, chế tài xử phạt chưa đủ răn đe.
Các vụ án hiếp dâm trẻ em ngày càng gia tăng
Chỉ tính từ đầu năm đến nay báo chí trong nước hàng loạt vụ hiếp dâm trẻ em. Nạn nhân là những trẻ em còn rất ít tuổi, hậu quả cũng như nỗi đau mà các em phải gánh chịu sẽ theo suốt cuộc đời. Điều đáng nói là đối tượng gây án là đủ các kiểu thành phần từ người thân quen, hàng xóm, họ hàng đến những kẻ có tri thức.
Kẻ ấu dâm là những người có tri thức
Kẻ ấu dâm là người có tri thức
Kẻ hiếp dâm là những đối tượng có tri thức, có chức quyền như cán bộ làm trong nhà nước, thầy giáo, … điển hình là vụ việc chiều 2/4, trên Facebook lan truyền clip dài gần 1 phút. Theo hình ảnh từ clip, có một bé gái và một người đàn ông cùng bước vào thang máy. Khi bước vào, mỗi người đứng một góc riêng. Nhưng ngay sau khi cửa thang máy đóng lại, người đàn ông liền tiến lại gần ôm hôn bé gái, không chỉ dừng lại ở đó, người này còn có hành động sàm sỡ ở những điểm nhạy cảm. Trước cách cư xử của gã đàn ông trên, bé gái bước vội đến đứng trước cửa thang máy. Tuy nhiên, người này vẫn cố tình kéo bé gái về phía mình. Ngay khi cánh cửa thang máy mở, bé gái chạy nhanh ra ngoài. Sau đó cơ quan điều tra đã xác nhận, người đàn ông sàm sỡ bé gái trong thang máy chính là ông Nguyễn Hữu Linh (SN 1958), quê Đà Nẵng, nguyên là Phó viện trưởng Viện KSND TP Đà Nẵng.
Kẻ ấu dâm là họ hàng thân thích
Thủ phạm là hàng xóm của nạn nhân
Đôi khi thủ phạm lại chính là hàng xóm thân thích, bạn bè của bố mẹ, … Như một vụ xâm hại tình dục khác mà nghi can là hàng xóm đã xảy ra an huyện Chương Mỹ (Hà Nội) cháu V.N.Q. bị xâm hại trong vườn chuối. Cháu bé bị gãy răng hàm dưới, rạn xương tay, tổn thương bộ phận sinh dục, tinh thần hoảng loạn. Ngày 22/3, Công an TP Hà Nội đã có quyết định thay đổi quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can từ tội “Dâm ô người dưới 16 tuổi” chuyển sang tội danh “Hiếp dâm người dưới 16 tuổi” với Nguyễn Trọng Trình (SN 1988, xã Hòa Chính, Chương Mỹ).
Kẻ hiếp dâm là người thân
Kẻ xâm hại tình dục là cha ruột của nạn nhân
Đau lòng nhất kẻ hiếp dâm chính là người thân như vụ án xảy ra vào ngày 23/3, nghi can là Trần Thiện Tánh (41 tuổi, ngụ tỉnh Đồng Tháp, trú tỉnh Long An) đã khống chế và thực hiện hành vi hiếp dâm với bé T. (10 tuổi), cũng là con gái ruột của y. Thực hiện xong, Tánh yêu cầu bé T. không được kể với ai. Một thời gian sau, người thân phát hiện bé T. có nhiều dấu hiệu lạ nên gặng hỏi. Biết được sự việc, người nhà đã dẫn bé gái đến cơ quan Công an để tố cáo hành vi mất tính người của chính cha ruột.
Nguyên nhân các vụ ấu dâm ngày càng tăng
Đầu tiên là công tác truyền thông, giáo dục, vận động xã hội về bảo vệ, chăm sóc trẻ em chưa hiệu quả. Trẻ chưa dược hướng dẫn những kiến thức, kỹ năng cần thiết để phòng tránh bị xâm hại tình dục; các em khi bị xâm hại tình dục đa phần đều có tâm lý sợ hãi, mặc cảm, tự ti, nên không dám chia sẻ, không dám tố giác kẻ phạm tội. Còn cha mẹ ít chủ động dạy con kỹ năng tự bảo vệ, và đôi khi vì e ngại ảnh hưởng đến tương lai của con em mình nên cũng không tố giác kẻ phạm tội.
Việc cha mẹ sao nhãng, bỏ mặc con cái ở một số gia đình cũng khiến cũng là mầm mống nảy sinh các hành vi xâm hại tình dục đối với trẻ em. Một số gia đình có hoàn cảnh kinh tế khó khăn; cha mẹ ly hôn, ly thân; cha mẹ mắc các tệ nạn xã hội, vi phạm pháp luật… cũng là nguyên nhân dẫn đến việc trẻ em bỏ học, lang thang kiếm sống và bị bạo lực, xâm hại tình dục. Chưa kể, sự xuất hiện của những ấn phẩm, trò chơi, thông tin trên mạng Internet, phim ảnh ngoài luồng có tính chất bạo lực, khiêu dâm cũng góp phần dẫn đến nguy cơ trẻ bị xâm hại.
Hãy quan tâm, bảo vệ trẻ em
Ngoài ra, những khoảng trống trong hệ thống pháp luật liên quan đến bảo vệ trẻ em và sự hạn chế cả về năng lực, số lượng lẫn quyền hạn pháp lý của hệ thống cán bộ và mạng lưới cộng tác viên làm công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em ở cơ sở cũng là những nguyên nhân dẫn đến việc trẻ em bị xâm hại tình dục gia tăng.
Hiện, chúng ta vẫn chưa có quy định cụ thể về trách nhiệm cung cấp, xử lý thông tin, thông báo, tố giác hành vi xâm hại trẻ em. Quy định cụ thể đầu mối tiếp nhận, xử lý thông tin và phối hợp xác minh, điều tra về hành vi xâm hại trẻ em còn thiếu. Quy định về việc tách trẻ em ra khỏi cha mẹ, người chăm sóc trong trường hợp chính cha mẹ, người chăm sóc có hành vi xâm hại tình dục đối với trẻ em chưa có...
Chế tài xử phạt chưa đủ răn đe
Chế tài xử lý hành vi xâm hại tình dục trẻ em quy định rất cụ thể trong Bộ luật hình sự năm 1999 và Bộ luật hình sự sửa đổi năm 2015 (có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2016). Tuy nhiên, rất nhiều những vụ xâm hại khác đã không được điều tra, xử lý đúng mức gây bức xúc trong dư luận.
Vì một xã hội không bạo lực, không xâm hại trẻ em
Đặc biệt nhiều vụ việc thủ phạm đã thương lượng dân sự kết hợp với đền tiền cho các nạn nhân và tránh bị xử lý hình sự, vụ việc bị ém nhẹm. Nhiều gia đình chấp nhận thương lượng, đền bù kiểu này “e ngại” nói ra câu chuyện con của họ bị xâm hại vì “lo cho tương lai” và “thanh danh” của con gái.
Có thể thấy tệ nạn xâm hại tình dục trẻ em là vấn đề nghiêm trọng. Từ miền núi cho đến thành phố, từ những gia đình có kinh tế tương đối đến những gia đình nghèo, trẻ em đều có thể là nạn nhân của xâm hại tình dục. Chính vì vậy gia đình cần giúp trẻ em có kiến thức phòng tránh loại tội phạm này và các bậc cha mẹ Việt Nam cũng cần nói chuyện, quan tâm đến con trẻ của mình. Hơn ai hết chúng ta hãy lên tiếng chứ không nên im lặng trước nạn ấu dâm vì tương lai trẻ em tốt đẹp hơn.
Hữu Long
